Help, ik ben verbrand!

Een mooie dag aan het strand, een dagje door de stad slenteren of gewoon even bijkomen in de achtertuin als het zonnetje lekker schijnt... Heerlijk ontspannend, totdat je opeens merkt dat je neus zo rood is als een tomaat. Je bent verbrand...! 's Avonds in bed begint de ellende pas echt, als de lakens over je verbrande armen en schouders schuren. Teveel zonlicht in te korte tijd is de boosdoener.

Waarom worden we bruin?

De UC-straling in zonlicht op de huid zorgt ervoor dat er pigment wordt aangemaakt. De huid wordt wat dikker en het pigment zorgt voor het bekende bruine kleurtje. Het is een natuurlijke bescherming van ons lichaam tegen de zon. Iemand die elke dag buiten zou zijn, kan langzaam wennen aan de zon. De huid heeft dan voldoende tijd om zich te wapenen tegen de hitte en bouwt geleidelijk steeds meer pigment op. Maar omdat we niet altijd buiten zijn en bovendien grote delen van ons lichaam meestal bedekken met kleding, kan de huid niet voldoende pigment opbouwen. Stellen we vervolgens onze nog bleke huid te lang bloot aan zonlicht, dan verbrandt de huid, omdat er nog geen beschermende laag is gekweekt. Hoe snel dat gaat is afhankelijk van het huidtype, maar ook eventueel medicijngebruik speelt daarbij een rol. Een keer verbranden is niet zo erg, hooguit wat pijnlijk. Daarna begint de huid te vervellen, om zich vervolgens na enkele dagen geheel te hebben hersteld. Wie zijn huid echter te vaak en te lang aan zonlicht bloot stelt loopt een verhoogd risico op huidkanker en versnelt bovendien het verouderingsproces van de huid.

Voorkom verbranding

Niet in de zon gaan zitten is de beste manier om verbranding van de huid te voorkomen, maar ook de minst favoriete optie. Bovendien heeft ons lichaam ook juist zonlicht nodig. Verantwoord zonnen is het alternatief. Blijf niet te lang in de zon en zorg voor een goede bescherming van de huid. Zonnebrandcrème is verkrijgbaar in veel variaties maar geeft vaak een vals gevoel van veiligheid. Immers, we wanen ons beschermd en blijven daardoor onbewust toch te lang in de zon, met alle gevolgen van dien. Een olie of crème met grote hoeveelheden vitamine A wordt afgeraden, omdat het de ontwikkeling van huidkanker juist zou kunnen versnellen. Kies een  crème met de juiste beschermingsfactor. De hoogte van de factor wordt aangeduid in SPF (Sun Protection Factor) en is afhankelijk van het beoogde effect. Wil je volledig beschermd zijn tegen de UV-stralen? Kies dan een zo hoog mogelijke factor. Wil je echter bruin worden, kies dan een lagere factor. Een crème met factor 2 blokkeert slechts 50% van de UV-straling, een crème met factor 50 blokkeert maar liefst 98% van deze straling. Lees aandachtig de aanwijzingen op de verpakking van dergelijke producten. Kies voor kinderen een crème met tenminste factor 15.

Toch verbrand, wat nu?

Ga direct uit de zon als je merkt dat je aan het verbranden bent en koel je huid met een lauwe douche, een bad of met natte doeken. Smeer je lichaam in met een aftersun crème of met een bodylotion die verzorgende bestanddelen als aloë vera bevat. Is er sprake van blaren, laat die dan heel. In principe verdwijnen ze doorgaans binnen enkele dagen vanzelf, het doorprikken van de blaren kan leiden tot infecties. Een blaar kan eventueel worden afgeplakt met een 'tweedehuidspleister' om de druk te verlichten. Zorg ervoor voldoende water te drinken en blijf uit de zon tot de huid volledig is hersteld. Water helpt het lichaam te verkoelen en te zuiveren. Veel gebruikte huismiddeltjes, zoals het smeren van yoghurt of het leggen van schijfjes komkommer of aardappel op de verbrande huid, kunnen een verkoelende werking hebben, maar zijn niet wetenschappelijk bewezen effectief in het genezingsproces. Is er sprake van ernstige verbranding, raadpleeg dan voor alle zekerheid de huisarts. Dat geldt ook wanneer iemand bij de verbranding ziekteverschijnselen krijgt zoals koude rillingen, koorts, misselijkheid, braken, hoofdpijn of hartkloppingen.