Eenzijdigheid is het probleem

Waar het menu van de oermens alleen oorspronkelijke voeding kon bevatten – er was nog geen supermarkt - is het voedingspatroon sinds het ontstaan van de landbouw en veeteelt 8000 jaar geleden drastisch veranderd. De mens is sindsdien veel meer brood, pasta, rijst, aardappelen en koemelkproducten gaan eten. Van troepvrij naar kunstmatig voedsel. Het gevolg is dat de moderne mens te veel koolhydraten eet, en te weinig gezonde eiwitten en vetten. Want de voedingsindustrie vermarkt jouw instinct voor zoet. Voeding is big business. De ene hype lost de andere af. Het ene dieetboek is nog geen bestseller of er verschijnt weer een nieuwe. Waar je oorspronkelijk op voedingsgebied veilig was in handen van de natuur, ben je nu onveilig in handen van de mens. Want in het commerciële voedingslandschap is de stap van oorspronkelijke, gezonde en troepvrije voeding naar kunstmatig en ongezond voedsel gemaakt. Wat je eet en drinkt heeft echter wel een groot effect op jouw (toekomstige) gezondheid Want voeding is niets anders dan informatie voor je cellen en je genen. Na iedere maaltijd past jouw lichaam zich aan op basis van de voeding die het krijgt aangeboden. Voeding kan afbreken of opbouwen, ondersteunen of irriteren. De laatste tijd is haver in de vorm van havermout het nieuwe wondergraan en amandelmelk de beste koemelkvervanger. Veel mensen eten het dagelijks. Is dit wel zo gezond?

Wanneer is iets mensvoeding? Oorspronkelijk at de oermens zo’n 2.000 verschillende natuurlijke voedingsmiddelen per jaar. Variatie was het sleutelwoord. De belangrijkste regel op voedingsgebied is: Als de mens van alles een beetje eet, is alles mensvoeding. Als de mens van een beetje alles eet, is niets mensvoeding. En hier gaat het fout. Eenzijdigheid is tegenwoordig het grootste voedingsprobleem. Dus iedere ochtend havermout met amandelmelk is niet optimaal. Waarom ben ik niet wat ik eet? Alles wat je eet moet door je spijsverteringsenzymen en darmbacteriën worden verwerkt. Pas dan wordt het opgenomen. Je bent dus niet wat je eet, maar wat je opneemt. De bacteriën in je darm worden ook wel darmflora of het microbioom genoemd. Er zitten tienmaal zoveel bacteriën in je darm als cellen in jouw lichaam. Het totale gewicht van deze bacteriën bedraagt ongeveer 1,5 kilo. Je kunt deze bacteriën zien als een orgaan binnen een orgaan, namelijk binnen je darm. Als je goed voor je darmbacteriën zorgt, zorgen de bacteriën goed voor jou. Gezondheid wordt namelijk voor een groot deel bepaald door de verschillende bacteriestammen die in je darm leven. Eenzijdigheid brengt je darmflora meer uit balans, en variatie brengt je darmflora meer in balans. Hoe kan haver mijn darmflora verstoren? Neem haver. Haver is oorspronkelijk een glutenvrij graan, maar tijdens transport komt haver vaak met gluten in aanraking. De meeste haver bevat daardoor gluten, tenzij er op de verpakking ‘zonder gluten’ of ‘glutenvrij’ staat aangegeven. Haver – en dus havermout - is enorm rijk aan zetmeel. Haver bevat 64 procent zetmeel, wat enorm hoog is. Het is belangrijk om havermout goed te kauwen, want de vertering van zetmeel start al met het speekselenzym amylase in de mond. Daarnaast zie ik in mijn praktijk tijdens ontlastingsonderzoek regelmatig dat de darmflora door overmatig zetmeel – lees: iedere dag havermout – is verstoord. Zetmeel zorgt voor een toename van de gramnegatieve bacteriën. Je hebt deze bacteriën wel nodig, maar niet teveel. Want een relatieve toename gaat ten koste van de andere darmbacteriën. Een disbalans is het gevolg. Een verstoorde darmflora zorgt voor een verstoorde opname. En het is zonde als je dure ontlasting hebt omdat bepaalde voedingsstoffen niet worden opgenomen. Granen - waaronder haver - bevatten schimmels en deze schimmels produceren gifstoffen, mycotoxinen genoemd. Mycotoxinen zijn hittebestendig en kunnen laaggradige ontsteking - de rode draad onder Westerse welvaartsziekten - veroorzaken.

Beperk dus de inname van granen, waaronder haver. Hoe kunnen amandelen voor meer ontsteking zorgen? De meeste mensen nemen havermout met amandelmelk. Amandelmelk bevat over het algemeen weinig amandel en veel water. Meestal zit er maar 2 procent amandelen in een pak. Het is anders met zelfgemaakte amandelmelk. Noten en zaden zijn goede bronnen van eiwitten en vetzuren. Ook hier draait het om balans, want noten en zaden zijn rijker aan omega-6 vetzuren (die ontsteking stimuleren) dan aan omega-3 vetzuren (die ontsteking remmen). Amandelen (100 g): Totaal omega-3: 6 mg, Totaal omega-6: 12065 mg (2010 keer zoveel omega-6) in vergelijking met bijvoorbeeld: Lijnzaad (100 g): Totaal omega-3: 22813 mg (3,86 keer zoveel omega-3), Totaal omega-6: 5911 mg Groene bladsla (1 krop, 360 g): Totaal omega-3: 209 mg (2,4 keer zoveel omega-3), Totaal omega-6: 86,4 mg Spinazie, rauw (100 g): Totaal omega-3: 138 mg (5,3 keer zoveel omega-3), Totaal omega-6: 26 mg Ook hier is het belangrijk dat je voor variatie zorgt. Want een overschot aan omega-6 vetzuren (zitten ook vooral in pakjes en zakjes!) en een tekort aan omega-3 vetzuren vergroot de kans op ontstekingen. Eet naast een klein beetje noten en zaden (omega-6) vooral veel (blad)groentes, en een beetje vis (omega-3). Zo zorg je voor een goede vetzuurbalans en verklein je de kans op ontstekingen. Richard, wat moet ik dan ontbijten? Neem lekker havermout met amandelmelk. Zorg het liefst voor een kleinere portie havermout en doe hier wat hennepzaad, chiazaad, walnoten, lijnzaad of kokos bij. Zo verlaag je de hoeveelheid koolhydraten van de havermout– en krijg je minder verstoring van de bloedsuikerbalans en darmflora – en voeg je wat extra eiwitten en vetten van de hennepzaad, chiazaad, walnoten, lijnzaad of kokos toe. Maar het belangrijkste: eet morgenochtend iets anders. Jeetje, ik heb helemaal geen tijd om iets anders te bedenken! Ik zal je een makkelijke regel geven om de oorspronkelijke omgeving met veel variatie na te bootsen. Maak gebruik van de 3-dagen regel. Wat je vandaag eet, eet je morgen en overmorgen niet. Je eet het dus slechts één keer per drie dagen. Concreet betekent dit dat je 3 favoriete ontbijtjes mag kiezen. En deze kun je steeds afwisselen, als volgt: Maandag: Ontbijt 1, bijvoorbeeld havermout met amandelmelk. Dinsdag: Ontbijt 2, bijvoorbeeld een paar eimuffins. Woensdag: Ontbijt 3, bijvoorbeeld kokosyoghurt met Zanola. Donderdag: Ontbijt 1. Vrijdag: Ontbijt 2. Zaterdag: Ontbijt 3. Zondag: Ontbijt 1. Enzovoort, herhaal ontbijt 1 t/m 3 dus steeds achter elkaar. Wat moet ik onthouden? Eenzijdigheid is het grootste voedingsprobleem. Bescherm jezelf en je gezondheid met de 3-dagen regel. En nu? Kies drie favoriete en voedzame ontbijtjes uit. Mijn nieuwe Ebook ‘OERsterk & Troepvrij Ontbijten’ geeft je veel inspiratie, zie www.oersterk.nu/boeken voor meer informatie.