Is onze voeding voldoende rijk aan vitaminen en mineralen?

Echter, studies naar de veranderingen in de voedselproductie gedurende de afgelopen eeuw geven aanleiding tot twijfel over deze bewering. De voedings-, chemische en farmaceutische industrieën hebben een dominante invloed gekregen op onze voedselproductie, hetgeen heeft geleid tot een alarmerende verslechtering van de kwaliteit in de afgelopen decennia. De industrie richt zich vooral op de houdbaarheid en verkoopbaarheid van producten. Dit maakt het voor ons moeilijker om toegang te krijgen tot voedsel van hoge kwaliteit. Deze nadruk op verkoopbaarheid heeft geleid tot een tekort aan belangrijke voedingsstoffen zoals vitaminen en mineralen in ons voedsel, waardoor tekorten onvermijdelijk zijn geworden.

Er is weinig bekend over de daadwerkelijke hoeveelheid vitaminen en mineralen in ons huidige voedsel. De overheid schiet tekort in het verstrekken van adequate informatie en het bijhouden van metingen en bevindingen, terwijl deze kennis cruciaal is voor onze gezondheid. Het Voedingscentrum beweert namens de overheid: "Met een gezonde en gevarieerde voeding is het mogelijk om al de benodigde voedingsstoffen binnen te krijgen. Daarom hoef je als je voldoende, gezond en gevarieerd eet volgens de Schijf van Vijf niet bang te zijn voor een tekort aan vitamines, mineralen of vetzuren." Echter, het Voedingscentrum ondersteunt deze claim niet met bewijs of wetenschappelijke validatie dat ons voedsel daadwerkelijk voldoende voedingsstoffen bevat. Ze spreken over 'gezonde voeding', maar wat betekent dat en hoe gezond is ons voedsel nog?

Het Voedingscentrum negeert ook studies, zoals die van de Universiteit van Wageningen, die aantonen dat de kwaliteit en het gehalte aan vitaminen en mineralen in onze groenten en fruit aanzienlijk zijn afgenomen. Wat is er gebeurd met ons voedsel? In de afgelopen 50 tot 75 jaar is er veel veranderd in ons voedsel en de productie ervan. De kwaliteit van ons voedsel is drastisch verminderd. De redenen hiervoor zijn voornamelijk te vinden in de landbouw, veeteelt en voedingsindustrie, en de invloed van de chemische en farmaceutische industrieën. Intensieve landbouwpraktijken, zoals het gebruik van kunstmest en chemische gewasbeschermingsmiddelen, hebben de kwaliteit van onze landbouwgrond negatief beïnvloed. Gewassen kunnen op uitgeputte grond, die is aangetast door pesticiden, niet optimaal groeien. De significante afname van bodemleven, voornamelijk door het gebruik van deze middelen, heeft ertoe geleid dat de geteelde gewassen nu minder mineralen en vitaminen bevatten.

Kunstmest, ontworpen om bodemuitputting tegen te gaan en de productie te handhaven, biedt slechts een beperkte mix van stikstof, fosfor en kalium. Dit resulteert in een bodem die essentiële mineralen en voedingsstoffen mist, wat cruciaal is voor de groei van gewassen. Hoewel kunstmest snelle plantengroei bevordert, ontbreekt het aan een duurzame voedingsbasis, wat leidt tot bodemverarming. Op lange termijn heeft dit een negatieve impact op de kwaliteit van de gewassen en hun voedingswaarde.

Door het tekort aan mineralen worden gewassen kwetsbaarder en trekken ze schimmels, insecten en ander ongedierte aan, wat schade aan de planten veroorzaakt. In plaats van de onderliggende oorzaak van deze zwakte aan te pakken, is de landbouw begonnen met het bestrijden van de symptomen door op grote schaal gewasbeschermingsmiddelen zoals pesticiden, insecticiden en fungiciden te gebruiken. Deze middelen dragen verder bij aan de achteruitgang van zowel de bodem als de gewassen. Deze gifstoffen belanden niet alleen via onze groenten en fruit in ons lichaam, maar ook in de reeds uitgeputte bodem. Ze doden het bodemleven, zoals micro-organismen, bacteriën en wormen, die essentieel zijn voor de bodemkwaliteit. Dit maakt de bodem nog armer en bemoeilijkt de gezonde groei van planten, wat leidt tot een grotere afhankelijkheid van kunstmest en pesticiden.

Deze neerwaartse spiraal van het gebruik van kunstmest en pesticiden heeft geleid tot uitputting van de bodem en een afname van de kwaliteit van onze groenten en fruit. Bovendien worden veel gewassen nu in kassen geteeld in plaats van in de volle grond, wat ook bijdraagt aan een vermindering van de voedingswaarde. De industrie heeft nu zelfs stappen ondernomen om via wetenschappelijk onderzoek genetische modificatie van gewassen toe te passen, bekend als GMO (genetisch gemodificeerde organismen). De directe en langetermijneffecten van GMO’s op het menselijk lichaam zijn nauwelijks of niet onderzocht.

Commerciële partijen hebben ook ontdekt dat groenten en fruit langer bewaard kunnen worden als ze vroegtijdig worden geoogst. Deze onrijpe staat maakt transport over langere afstanden mogelijk. Echter, door de vroege oogst missen de gewassen essentiële voedingsstoffen, aangezien ze vooral in de laatste rijpingsfase onder invloed van zonlicht vitaminen ontwikkelen.

De voedingsindustrie speelt ook een grote rol in de afname van de kwaliteit van ons voedsel. In de afgelopen eeuw is een steeds groter deel van ons voedsel industrieel verwerkt en bewerkt. Door de vele industriële processen gaan de reeds verminderde waardevolle voedingsstoffen verder verloren. Ook worden chemische stoffen toegevoegd om de smaak, houdbaarheid en het uiterlijk van voedsel te verbeteren. Hierdoor bevat bewerkt en geraffineerd voedsel slechts een fractie van de oorspronkelijke hoeveelheid vitaminen en mineralen.

Niet alleen wij, maar ook ons vee krijgt voer uit dezelfde voedingsindustrie, wat leidt tot verzwakking en minder gezondheid. Om het vee te 'beschermen' tegen mogelijke ziekten, krijgen ze een overmaat aan antibiotica en vaccins, die vervolgens ook in het vlees terechtkomen dat wij consumeren. Dit geldt ook voor onze vis, vanwege de vervuiling van onze zeeën en oceanen. Vis bevat chemische stoffen, microplastics en zware metalen. In plaats van de oorzaak aan te pakken, zijn we begonnen met het kweken van vis in grote viskwekerijen, die deze vis vervolgens voeden met producten uit de voedingsindustrie.

Door de intensieve en chemisch georiënteerde landbouw en veeteelt, de vroege oogst, de industriële voedselbereiding en de 'vervuilde' of gekweekte vis, is de voedingswaarde van ons voedsel sterk afgenomen en bevat het slechts een fractie van de vitaminen en mineralen die we dagelijks nodig hebben. Recente studies tonen een aanzienlijke afname aan in de voedingswaarde van ons eten, met name in de hoeveelheid essentiële voedingsstoffen zoals vitaminen en mineralen. Het is onzeker hoe het Voedingscentrum kan claimen dat onze dagelijkse voeding voldoende van deze stoffen bevat.

De beschikbare wetenschappelijke data, hoewel verouderd, wijst op een significante vermindering van voedingsstoffen in bijna alle geteste gewassen. Deze bevindingen, ooit gepubliceerd door De Consumentenbond, waren zo alarmerend dat de Telegraaf er in 2008 een artikel aan wijdde onder de titel “Vitamine weg uit groenten”. Het onderzoek, uitgevoerd door de Universiteit van Wageningen, vergeleek de voedingswaarde van groenten en fruit tussen 1985 en 2002 en constateerde een sterke daling in vitaminen en mineralen. Hier zijn enkele voorbeelden:

Opmerkelijk is dat er sinds deze onthullingen geen recentere studies zijn gepubliceerd. Het lijkt onwaarschijnlijk dat de situatie sindsdien is verbeterd, gezien het gebrek aan nieuw onderzoek.

Conclusie: Het is essentieel om te erkennen dat de voedingswaarde van onze groenten en fruit aanzienlijk is gedaald, wat een negatieve impact heeft op de functionaliteit van ons lichaam. De focus in de voedselproductie ligt tegenwoordig meer op kwantiteit en commercie dan op de kwaliteit en gezondheidsbijdrage van voeding. Dit maakt het moeilijker, zo niet onmogelijk, om via onze voeding genoeg vitaminen en mineralen binnen te krijgen.

Het consumeren van verse, biologische en organische producten is daarom een slimme keuze. De voedingswaarde hangt uiteindelijk af van de kwaliteit van de bodem waarop ze groeien en de tijd die ze hebben om te rijpen in de zon. Een gezonde bodem, rijk aan micro-organismen, zet organisch materiaal om in een scala aan voedingsstoffen en verbetert de structuur en weerbaarheid van planten.

Het aanvullen van onze voeding met de juiste voedingsstoffen, vooral vitaminen en mineralen, is noodzakelijk geworden om ons lichaam, onze ‘biochemische fabriek’, optimaal te laten functioneren. We zijn langzaam gewend geraakt aan lagere niveaus van deze essentiële stoffen, waardoor we het belang van voldoende voedingsstoffen voor onze gezondheid, prestaties en welzijn uit het oog zijn verloren. Het is ook van belang dat we onze landbouw en veeteelt op een verantwoorde manier hervormen. Gelukkig zijn er steeds meer boeren die laten zien dat het anders kan.

Voeding is een fundamentele behoefte, maar de kwaliteit van onze hedendaagse voeding is sterk verminderd, waardoor het niet langer voldoet aan de specifieke behoeften van ons lichaam. Het is daarom cruciaal om verstandige keuzes te maken bij het kopen van voedsel en om onze voeding aan te vullen met essentiële voedingsstoffen in de juiste verhoudingen.

Bron: drs. Nick van Ruiten / Vitamine.shop