Zet gezondheid bovenaan bij sportevenementen

Organisaties, maar ook de deelnemers zelf moeten daarom maatregelen treffen waarbij de gezondheid van de deelnemers boven deelname gaat.

Sportevenementen als de Dam tot Damloop , de Zevenheuvelenloop en de Nijmeegse Vierdaagse zijn -onder meer dankzij een gerichte marketing- de afgelopen decennia explosief gegroeid. Iedereen kan er aan deelnemen, terwijl de sportorganisatie aan steeds hoger eisen moet voldoen om de gezondheid en veiligheid van de deelnemers te garanderen. Uit de recente tv-uitzending van Zembla (28 februari 2019)

over het overlijden van de 25 jarige Caroline Goedhart tijdens de Dam tot damloop, blijkt dat de kwaliteit van de hulpverlening bij sportevenementen geen gelijke tred houdt met de groei.

Terwijl de sportorganisatie aan steeds hoger eisen moet voldoen om de gezondheid en veiligheid van de deelnemers te garanderen

Rood kruis Rode Kruis

De goed getrainde Goedhart stort op het eind van de Dam tot damloop 2016 in elkaar en overlijdt drie kwartier later - op weg naar het ziekenhuis- aan de gevolgen van een hitteberoerte. Twee hulpverleners van het Rode Kruis waren weliswaar snel ter plaatse, ze handelen niet adequaat. Caroline wordt niet in de schaduw gelegd en krijgt zelfs een isolatiedeken om. Er wordt lang gewacht voordat een ambulance wordt gebeld, het registratieformulier van het incident bevat onwaarheden. Het Rode Kruis krijgt in de Zembla-uitzending de volle laag: het duurt lang voordat er wordt gereageerd op verzoeken van de nabestaanden over het handelen van de hulpverleners en er wordt ontkend dat Caroline in een isolatiedeken is gewikkeld, terwijl daar foto’s van zijn.

Koelen

De Nijmeegse hoogleraar Fysiologie Maria Hopman zegt in de uitzending:

“Wanneer er sprake is van een hitteberoerte moeten hulpverleners zo snel mogelijk en zo rigoureus mogelijk de temperatuur van de sporter omlaag brengen”.

Het koelen in koude baden is een effectieve aanpak, zo blijkt ook uit ervaringen in de Verenigde Staten, waar koelbaden de standaard zijn. Door snel optreden kan de sporter na vijftien minuten weer zonder problemen en gevolgen naar huis.

“Wanneer er sprake is van een hitteberoerte moeten hulpverleners zo snel mogelijk en zo rigoureus mogelijk de temperatuur van de sporter omlaag brengen”

Rode Kruis

Je zou denken dat het werken met koelbaden direct bij alle sportevenementen wordt ingevoerd. Het Rode Kruis vindt echter dat dit een medische handeling is en dat hulpverleners goede zorg kunnen verlenen met oor-thermometers en coolpacks. Dit advies is voor Hopman onbegrijpelijk, omdat oor-thermometers er in de meting twee graden naast kunnen zitten, en daarmee onbruikbaar zijn. Het effect van icepacks is aanmerkelijk geringer dan een koelbad. Fysioloog Hopman is heel duidelijk in haar advies: “Ik vind dat je als organisatie verplicht bent je zorgplicht op orde te hebben en daar hoort een koelbad bij”. Het frustreert haar dat het na twee jaar overleg in een speciale werkgroep met onder meer hardlooporganisatie Le Champion en het Rode Kruis, niet lukt standaard koelbaden bij sportevenementen te realiseren. Het is haar na alle overleggen nog niet duidelijk wie bepaalt of deze baden er wel of niet komen.

Het Rode Kruis vindt dat hulpverleners goede zorg kunnen verlenen met oor-thermometers en coolpacks

Conclusies
Ik trek een aantal conclusies naar aanleiding van de tv-uitzending van Zembla:

• Het Rode Kruis is niet in staat adequate kwalitatieve zorg te verlenen bij grote sportevenementen. Dit heeft onder meer te maken met het feit dat er met vrijwilligers wordt gewerkt, waardoor professionaliteit niet gegarandeerd kan worden. NB. Wanneer ik bij evenementen kom valt het mij op dat de hulpverleners meestal niet fit zijn: het zijn zittende mensen met vaak enorm overgewicht: ‘hoe moeten die bij een calamiteit snel en adequaat reageren’, denk ik dan.
• Het Rode Kruis moet gereorganiseerd worden.
• Organisaties van grote sportevenementen moeten zich niet langer richten op de groei van het aantal deelnemers, maar op de kwaliteit en beheersbaarheid van het evenement
• Organisaties van grote sportevenementen moeten gezondheid van de deelnemers uitgangspunt maken van hun evenement. NB. Naar aanleiding van de twee Vierdaagsedoden in 2006 schreef ik in De Gelderlander een artikel met de titel: ‘Maak van de Vierdaagse een gezondheidsmars’.
• Organisaties van grote sportevenementen moeten vaker evenementen afgelasten of aanpassen vanwege de weersomstandigheden
• Organisaties van grote sportevenementen zullen eisen stellen aan de gezondheid van de deelnemers, om de kans op incidenten tijdens het evenement te verkleinen.