De Hersenstichting doet het, het Diabetesfonds, de Maag- lever en darmstichting, het Kankerfonds en nu ook de SER-voorzitter Mariëtte Hamer (naar aanleiding van corona): “We kunnen allemaal ziek worden”. Een waarheid als een koe? Nee het vervormen van de waarheid. Omdat het werven van fondsen boven het geven van eerlijke voorlichting gaat! Toeval gaat boven oorzakelijkheid. Emoties worden bespeeld in plaats van te wijzen op de positieve gevolgen door het gebruik van gezond verstand.
- “Een hersenaandoening, dat kan ook jou overkomen”;
- “Maag-, lever- en darmklachten zijn vaak het gevolg van domme pech”;
- “Kanker is een rotziekte”;
- “De genezing van diabetes type 2 is nog ver weg”.
Zomaar wat slogans van organisaties die cijfers uit statistieken ontkrachten en hun achterban vertellen dat ze er eigenlijk ook niks aan kunnen doen dat deze ziekte hen "overkomt". Jarenlang wordt de oorzakelijkheid vervormd om te kunnen sturen op oplossingen uit de medische hoek: geld, geld, geld.”
Van mogelijkheden naar waarschijnlijkheid
Door voortdurend rond te dobberen in het meer van mogelijkheden, komen we nooit bij het eiland van waarschijnlijkheid. Een treffend voorbeeld van de redenering: wanneer één zwaan van de honderd wit is, kun je niet zeggen dat alle zwanen zwart zijn, was te zien in het tv-programma Eenvandaag. Onderwerp: de samenhang tussen overgewicht en kanker. De redactie spreekt met een meisje (Alexandra) dat door genetisch factoren altijd al te dik is geweest. De voice-over laat weten: “Het is te hopen voor Alexandra en haar moeder dat er medicatie wordt ontwikkeld voor mensen met overgewicht”[1]. Het moet niet gekker worden, denk ik dan. Natuurlijk is het te wensen dat de genetisch slecht bedeelde Alexandra geholpen kan worden. Iedereen begrijpt dat het aanpassen van haar leefstijl niet helpt, maar om haar aandoening exemplarisch te laten zijn voor de groeiende bevolkingsgroep met kanker door overgewicht, slaat nergens op.
Door voortdurend rond te dobberen in het meer van mogelijkheden, komen we nooit bij het eiland van waarschijnlijkheid
Gezonde leefstijl loont
Fondswervers spelen de wet van het toeval, terwijl vrij nauwkeurig is aan te geven wat de optimale (interne) voorwaarden zijn voor het ontstaan van allerlei ziekten. Ja, iedereen kan het coronavirus krijgen, maar mensen met een slechte conditie zijn vatbaarder voor het virus dan anderen. Ouderen krijgen het vaker, niet per definitie omdat ze oud zijn, maar omdat ze kwetsbaarder zijn: de leefstijl speelt een grotere rol dan de leeftijd. Daarmee is het virus niet willekeurig. Een gezonde leefstijl loont, dat geldt voor alle aandoeningen en daar moet dan ook alle aandacht naar uitgaan. De oplossing zit niet in meer (dure) zorg, maar in een gezondere leefstijl. Fondswervingsorganisaties moeten daarom -in het belang van de mensen die een aandoening hebben of risico lopen- alle energie steken in preventie in plaats van mensen te beloven dat ze zich inzetten voor het vinden van medische oplossingen. Maar de wetenschappers waarvoor ze geld inzamelen, zijn hen meer waard dan hun supporters.
Zorg? nee gedrag!
Het is “jammer” dat het werven van fondsen boven het geven van eerlijke voorlichting gaat. Dus zwemt Maarten van der Weijden zich de longen uit het lijf voor onderzoek, onderzoek, onderzoek: “Alleen zo krijgen we kanker de wereld uit”, is de stellige overtuiging. En de media smullen van dit spectakel. Ik stel daar tegenover leefstijl, leefstijl, leefstijl. En dat is niet alleen de verantwoordelijkheid van het individu, maar van de hele samenleving. Wetgeving die snackpunten nabij scholen en stations verbiedt, een suikertaks invoert, bewegen financieel ondersteunt, stoppen met roken beloont en structurele voorlichting mogelijk maakt over gezond leven, in het onderwijs en bij de opvoeding. Wie geen tijd maakt om gezond te leven, moet -eerder vroeg dan laat- tijd maken om ziek te zijn. Het gaat niet om zolang mogelijk "in leven" zijn, maar om een optimale kwaliteit van leven.
[1] Overgewicht belangrijke oorzaak van kanker, maar veel te weinig mensen weten dat, Eenvandaag, 11 juli 2019