Als je gedachten vaak afdwalen…

We zijn allemaal wel eens even in gedachten verzonken. Iemand zegt iets tegen je, maar het dringt niet echt tot je door, omdat jij in gedachten heel ergens anders bent. Wanneer dat af en toe eens gebeurt, is er niets aan de hand. Ben je echter zeer frequent mentaal afwezig, of steeds in gedachten door zogenoemd afdwalend associëren, dan kan er sprake zijn van een stoornis in de hersenen.

Misschien ben je een beelddenker, maar het kan ook zijn dat er sprake is van ADD (Attention Deficit Disorder)

Stel, je woont een gesprek bij en je vangt iets op over een schietpartij die heeft plaatsgevonden in jouw woonplaats. Je herinnert je dat je over hetzelfde onderwerp vanochtend iets in de krant hebt gelezen. De krant...? Oh ja, dat is waar ook. Vandaag is er een inzameling van oud papier op het terrein van de voetbalvereniging. Ach, dat papier kun je meteen wel even meenemen als je straks naar de supermarkt gaat. De supermarkt...? Oh, dat is waar ook. Niet vergeten om andijvie mee te nemen voor de stamppot die je vanavond wilt maken. Andijvie...? Ha, daar is de buurvrouw ook zo dol op. Hoe zou haar vakantie zijn geweest...? De vakantie van je buurvrouw heeft helemaal niets te maken met de schietpartij waarover gesproken werd. Toch is het voor jou op dat moment heel logisch dat je aan die vakantie denkt. Afdwalend associëren kan lastig zijn, omdat je meestal niet meer weet hoe je op een bepaalde gedachte kwam. Dat is op zich niet zo erg, maar meestal weet je ook niet meer wat je op dat moment eigenlijk had willen zeggen of doen. Er zijn mensen die een verhaal willen vertellen, vervolgens halverwege stoppen om een bepaald element uit dat verhaal nader toe te lichten en vervolgens al pratend zo ver afdwalen dat ze niet meer weten waarom ze het verhaal eigenlijk waren begonnen. Onze hersenen slaan enorm veel informatie op. Ook als je geen studiebol bent, bevat je brein heel veel feiten, die je in een zeer hoog tempo kunt reproduceren. Wanneer iemand je vraagt naar het adres of telefoonnummer van een goede vriend, heb je er waarschijnlijk niet veel moeite mee om dat te noemen, zonder het te hoeven opzoeken. Niet alleen dergelijke gegevens worden in je brein opgeslagen, maar nog veel meer. Van de mensen met wie jij veel omgaat weet je precies wat ze graag drinken, waar ze zijn geweest op vakantie, wat voor werk ze doen, enzovoort. Elke dag komt er weer een nieuwe lading feiten bij. Je neemt informatie tot je door te lezen, door naar de radio te luisteren, door televisie te kijken en door te praten met andere mensen. Niet alle informatie die naar je wordt verzonden, sla je op. Een deel ervan wel, die informatie kun je op een later moment weer oproepen. Maar wanneer je last heb van ADD, is er sprake van een stoornis die ervoor zorgt dat je niet of minder goed in staat bent om je aandacht op iets te richten. Je dwaalt in gedachten steeds af en er ontstaat dan een soort onoplettendheid. Overigens heeft niet iedereen die met ADD wordt gediagnosticeerd dezelfde symptomen, al zijn er wel veel gemeenschappelijke factoren. Vaak komt het neer op concentratieproblemen en moeite hebben om dingen goed te plannen of organiseren.

Mensen met ADD zijn niet zo goed in staat om hoofdzaken en bijzaken van elkaar te onderscheiden en komen vrijwel altijd te laat op afspraken omdat ze niet goed in staat zijn om de tijd juist in te schatten

Ook zijn mensen met ADD vaak vergeetachtig in algemene zin en raken ze gemakkelijk allerlei voorwerpen kwijt omdat ze niet meer weten waar ze die opgeborgen hebben. Verder hebben ze vaak moeite met het beginnen aan een nieuw karwei (uitstelgedrag) en zijn ze niet zo goed in het afmaken van een project. Mensen met ADD zijn vaak rusteloos en doen veel dingen tegelijk. Het onderhouden van een relatie valt ze vaak zwaar en ook slaapproblemen kunnen zich voordoen. Tegelijk zijn ze wel heel visueel ingesteld. Ze kunnen snel associëren en zijn ze vaak goed in staat om problemen te analyseren en oplossen. Ook humor is de meeste ADD'ers niet vreemd. Iemand die ADD heeft, zal daar altijd mee te maken hebben. Het komt niet af en toe opzetten, het is er op ieder moment van de week. Anderen merken er meestal niets van, maar iemand die ADD heeft is zich daar zelf meestal wel van bewust. Op hogere leeftijd kan een ADD’er de genoemde kenmerken steeds beter verbergen. De Hersenstichting bekostigt onderzoek naar stoornissen als ADD.

Lees op www.hersenstichting.nl/alles-over-hersenen/hersenaandoeningen/add meer over ADD.