Jongeren zijn zich bewuster van risico’s alcohol en drugs

Die conclusie trekken preventiedeskundigen na het voeren van gesprekken met jongeren in de kop van Noord-Holland. Ze trokken deze zomer drie dagen lang langs stranden en parken en waren zelfs op een introductieweek bij Hogeschool InHolland aanwezig. Met een set speelkaarten en een leuke quiz met kennisvragen ontstond een open gesprek en kregen de jongeren informatie over het gebruik van alcohol en drugs. Mede door het mooie weer spraken de preventiedeskundigen totaal ongeveer 150 jongeren.

Jongeren trokken er deze zomer massaal samen op uit: op vakantie, naar een strand, festival of de kermis. Hoe gingen zij om met de NIX18-boodschap in deze zomerperiode? Op een laagdrempelige manier kennis delen en een goed gesprek voeren om inzichten te krijgen, was het doel van de zomercampagne van 'In Control of Alcohol & Drugs'. Inzicht in de belevingswereld van de jongeren is belangrijk, want zo ontstaat een preventiebeleid op maat voor de jeugd.

Conclusies

Veel jongeren bleken deze zomerperiode echt bewust bezig te zijn met alcohol en bleken steeds meer te kiezen voor de alcoholvrije alternatieven (ook vanwege de warmte). Het groeiende aanbod van 0.0% drank helpt ook. Vaak staan de agenda’s overdag vol met activiteiten en kiezen velen er bewust voor om overdag niet te drinken. Daarbij gaven velen ook aan dat hun gebruik na de coronapandemie anders is geworden. Door verveling in die periode grepen sommigen naar meer middelen, maar nu zijn ze hier juist weer bewuster mee bezig.

Ook zijn jongeren goed op de hoogte van risicobeperkende tips; zoals een drankje afwisselen met een glas water of frisje, een hoeveelheid glazen per uur afspreken met jezelf en van te voren goed eten. Tijdens de introductieweek werd door de studenten veel gedronken. Daar gaven de meeste studenten ook aan dat zij op een gemiddelde avond ongeveer tien drankjes nuttigden. De meesten vonden dit zelf ook veel, maar waren nog niet gemotiveerd om dit te veranderen. Bijvoorbeeld groepsdruk speelt ook een grote rol.

Drugs werden onder de eerstejaars studenten op een enkele student na niet gebruikt. Daar viel ook op dat degene die (bijvoorbeeld xtc) gebruikten op een festival, verrassend goed op de hoogte zijn van risicobeperkende maatregelen, zoals niet vaker dan een keer per drie maanden gebruiken.

Momentopname

Kortom, een mooi praktijkresultaat voor deze zomercampagne. Te mooi? De campagne is altijd sterk afhankelijk van een momentopname en het weer. Het kan zijn dat dit beeld op een andere dag weer anders is. Daarbij bereiken de preventiemedewerkers ook lang niet alle jongeren. Toch is inmiddels al op verschillende manieren aan duizenden jongeren informatie gegeven over het beperken van risico’s tijdens gebruik van alcohol of drugs.

Feiten en cijfers

De NIX18-boodschap is voor velen duidelijk. Een aantal jongeren onder de 18 gaf echter wel aan te drinken tijdens hun vakantie met vrienden (die ouder waren). Goed om te kijken of de praktijk ook aansluit bij recentelijke onderzoeken en intoxicatierapporten. Vanuit het intoxicatierapport dat sinds 2018 trends monitort, zien we dat het aantal intoxicaties per maand bij jongeren van 12 tot 15 jaar op de lange termijn een gelijke trend laat zien. Bij de 16-17-jarigen is dit een licht dalende trend. Als we kijken naar de zomerperiodes (sinds 2018) zien we in de maanden mei t/m juli van dit jaar dat de cijfers zich weer lijken te stabiliseren naar trends zoals voor het coronatijdperk.

Uit de Kindermonitor 2021 (regionale cijfers - kinderen van 0 t/m 11 jaar) blijkt dat het percentage ouders dat het acceptabel vindt dat een kind onder de 18 een slokje alcohol drinkt is gestegen. Het percentage ouders dat het acceptabel vindt dat een kind onder de 18 een glas alcohol drinkt is gedaald.

Uit de Gezondheidsmonitor Jeugd 2021 (regionale cijfers - 2e en 4e klas van het voortgezet onderwijs) blijkt dat het percentage jeugd waarbij ouders alcohol onder 18 jaar verbieden tussen 2019 en 2021 is gedaald. Dit zou kunnen betekenen dat ouders toleranter zijn geworden. Het percentage drinkende jongeren met ouders die dit alcoholgebruik goedkeuren of er niets van zeggen is gelijk gebleven tussen 2019 en 2021. Dit ondersteunt deze uitspraak weer niet.

Voorlichting vergroot bewustzijn en kennis

Het is dus nodig om voorlichting te geven en kennis over de gevolgen van alcohol en drugs te blijven delen. Zo heeft neuroloog Erik Scherder zich de afgelopen periode ingezet om de gevolgen van alcohol gebruik uit te leggen. Vanuit zijn vakgebied weet hij veel over de gevolgen hiervan op de jonge hersenen. Hij deelde zijn kennis in korte video’s. Ook krijgen ouders informatie rondom dit thema via onder andere www.helderopvoeden.nl en verschillende gratis webinars.