Vervulde basisbehoeften
Competentie, verbondenheid en autonomie zijn essentiële, menselijke psychologische basisbehoeften.
Voor optimaal psychologisch functioneren zijn fundamentele 'voedingsstoffen' nodig, namelijk het ervaren van competentie, verbondenheid en autonomie. Deze voedingsstoffen kunnen worden vergeleken met de voeding die een plant in de vorm van mineralen, water en zonlicht nodig heeft om te kunnen groeien. Ontbreken deze voedingsstoffen of is daar een structureel gebrek aan, dan worden het functioneren en de groei nadelig beïnvloed of ontstaat er zelfs verval. Competentie, verbondenheid en autonomie zijn essentiële, menselijke psychologische basisbehoeften die aangeboren, universeel en onmisbaar zijn (Deci & Ryan 2000, 2002).
De drie psychologische behoeften kun je zien als emmertjes die gevuld moeten worden. Dat gebeurt grotendeels tijdens de opvoeding. Om te kunnen floreren en groeien, is het belangrijk dat elk van de emmers gevuld raakt.
- Voor welke behoefte zou je wel wat meer willen zorgen?
- Hoe ga je dat doen?
Mensen met een vervulde verbondenheidsbehoefte voelen
• een goed contact met mensen om hen heen;
• dat ze de mensen mogen met wie ze omgaan;
• dat ze goed kunnen opschieten met de mensen met wie ze in contact komen;
• zich niet eenkennig;
• dat ze veel sociale contacten hebben;
• dat de mensen waar ze regelmatig mee omgaan bijna zijn als vrienden;
• dat veel mensen om hen heen om hen geven;
• een warme band met de personen met wie ze veel contact hebben.
Mensen met een vervulde autonomiebehoefte voelen
• zich vrij om zelf te bepalen hoe zij hun leven leiden;
• dat mensen waarmee ze dagelijks omgaan rekening houden met hun gevoelens;
• zich vrij om hun ideeën en opvattingen te uiten;
• dat zij zichzelf kunnen zijn in dagelijkse situaties
• zich niet in een keurslijf gedrukt;
• dat er veel gelegenheden zijn om zelf te bepalen hoe de dagelijkse dingen te doen;
• zich niet erg gedwongen om te moeten doen wat hen wordt opgedragen.
Mensen met een vervulde competentiebehoefte voelen
• zich bekwaam;
• dat ze in staat zijn om interessante en nieuwe vaardigheden te leren; • dat ze op de meeste dagen de dingen die ze doen tot een goed einde brengen; • dat ze in hun leven veel kansen hebben om te tonen hoe capabel ze zijn; • dat ze succesvol zijn in het uitvoeren van taken.